|
Umut Yener KARA*
|
|
|
Büyük
Verinin Biyopolitikası Üzerine Notlar
Özet
Dijital medyanın yaygınlaşması dijital
platformlarda işlem yapan ve etkileşim kuran toplumsal failler hakkında
olağanüstü miktarda veri üretilip işlenmesiyle sonuçlanmıştır. Genelde büyük
veri terimiyle ele alınan bu fenomen yeni bir bilgi altyapısı ve toplumsal
bilgi ekolojisi ortaya çıkartmaktadır. Bu yazı yeni şekillenmekte olan bu
dijital bilgi ekolojisinin biyopolitik veçhelerini kuramsallaştırmaya ve
baskın eğilimlerini analiz etmeye çalışmaktadır. Yazıya medya kuramcısı
Friedrich Kittler’in “söylem ağı” kavramını ve Schreber anlatısını ele alarak
başlıyorum. Ardından Batı dünyasında on dokuzuncu yüzyılda gerçekleşen “matbu
sayıların çığı”nı (Hacking) büyük verinin tarihsel öncülü olarak alıp,
istatistik konulu tarihsel çalışmalardan günümüzü analiz etmeye yardımcı
olacak biyopolitik ve sosyal epistemolojik temalar çıkartıyorum. Sonrasında
bu temaları büyük veriye uygulayarak beş tema (kategorileştirme,
bireyselleşme, gerçek-zamanlılık/hız, opaklık/gizlilik, normlar ve
normativite) etrafında günümüzün dijital bilgi işlem ağlarının baskın sosyal
epistemolojik özelliklerini analiz ediyorum.
Anahtar Sözcükler: Büyük
veri, biyopolitika, algoritmik kültürler, sosyal epistemoloji, medya teorisi,
Kittler, istatistik tarihi.
|
Notes
on the Biopolitics of Big Data
Abstract
The adoption of digital media resulted in
collection and processing of large amounts of data about social agents who
transact and interact on digital platforms. This phenomenon, known as big
data, causes a new type of knowledge infrastructure and social knowledge
ecology to emerge. In this article I aim to theorize the biopolitical aspects
of this emerging digital knowledge ecology and to analyze its salient
dynamics. I begin with a discussion on media theorist Friedrich Kittler’s
concept of “discourse network” and relate his account of the case of
Schreber. Then I discuss “avalanche of printed numbers” (Hacking), which took
place in West in the nineteenth century as the historical precedent of big
data and extract from these historical studies of statistics some useful
biopolitical and social epistemological themes for analysis of our present. I
conclude by applying these historical themes to big data and analyze the
salient social epistemological characteristics of the current information networks
in terms of five themes (categorization, individualization, real-time/speed,
opacity/secrecy, normativity).
Keywords: Big
data, biopolitics, algorithmic cultures, social epistemology, media theory,
Kittler, history of statistics.
|
|
* Hacettepe Üniversitesi İletişim Fakültesi,
İletişim Bilimleri Bölümü, Arş. Gör.
|
|
Büyük Verinin Biyopolitikası Üzerine Notlar
